Alle nummers en voordrachten die klonken stonden symbool voor vijf jaar oorlog. Het publiek werd in klank en woord meegevoerd langs angst, verlies, verbondenheid en moed en eindigde in vreugde, vrijheid en verbroedering. Beethoven wist het publiek te raken met het slotlied, gezongen door het mannenkoor uit Herwijnen, uit zijn negende Symfonie, de tune van de Europese Unie.
Herdenken werd denken. Levende muziek, verhalen en gedichten, dacht ik, worden meegenomen, kunnen verbinden, geven betekenis aan vreugde en verdriet. Na afloop sprak ik een bestuurslid. Zij vertelde dat er nog nauwelijks kinderen zijn die een instrument leren bespelen. Ik dacht aan de toename van laaggeletterdheid in ons land. Het vooruitzicht van een wereld zonder muziek en poëzie boezemde me opeens angst in. Wat als niemand meer een viool laat huilen of een trompet laat schallen? Wat als niemand meer woorden kan delen? Kunnen we dan nog wel herdenken en vieren?
Laten we met elkaar, in alle vrijheid, blijven investeren in het belang van kunst en cultuur. Door en voor iedereen!