Vorige zomer liep ik er samen met een vriendin en we mijmerden over een klein festival wat we zouden kunnen organiseren en hoe mooi het zou zijn om de klanken, geluiden en bewegingen uit de natuur te laten samensmelten met roffelende voeten, klappende handen, knippende vingers en klepperende castagnetten. Ik vertelde haar hoe graag ik kunst – en dan bedoel ik dus prikkelende, nieuwe kunst – ook in West Betuwe meer bekendheid zou willen geven. Als artistiek directeur van de Flamenco Biënnale met contacten over de hele wereld zag de vriendin het helemaal voor zich en we verzonnen al wandelend een werktitel voor het festival: ‘Klepper Kunsten’. Een inspirerend festival ontlook onder het spiedend oog van de buizerd.
In het jaar dat volgde werden de plannen van het GOWA-vak voor de dijkversterking waar mijn huis onder valt concreter en nu ligt er een overeenkomst op mijn bureau die ik moet ondertekenen zodat het Waterschap het zakelijk recht krijgt over een deel van mijn bosje. Minnelijke grondverwerving heet dat. Er komt een nevengeul die wordt verbonden aan twee plassen. Een mee-koppel-kans heet dat. Omdat elders langs de dijk nogal wat natuur moet verdwijnen is het nevengeulplan al afgevinkt als natuurcompensatie. En daar kan ik als burgerlid van een partij die natuur in haar DNA heeft natuurlijk geen bezwaar tegen hebben. Toch?
Het begrip compenseren werd voor het eerst gebruikt in de psychologie door Sigmund Freud: het streven van de mens om zijn zwakheden te overwinnen. Onzekerheid compenseren met stoer gedrag bijvoorbeeld. Of iets vervelends ongedaan maken met iets goeds. Inmiddels heeft het begrip ook in de natuur zijn intrede gedaan: we vliegen naar Sevilla - vervelend voor de natuur dus planten we ter compensatie een paar nieuwe bomen. En in het geval van mijn bosje: elders wordt natuur weggehaald langs de dijk – wederom vervelend voor de natuur maar gelukkig wordt er ter compensatie bij mij een nevengeul gegraven...
Ho, wacht! De oude bomen uit mijn bosje moeten dus verdwijnen en op diezelfde plek wordt ‘nieuwe’ natuur aangelegd? Maar ehh ... het is toch al natuur? Is dit geen vreemde interpretatie van het woord compensatie? Ergens klopt er iets niet. Ik wacht nog even met ondertekenen tot ik de verantwoordelijke ecologen heb gesproken om uitleg te vragen over deze rekensom. En dan vraag ik meteen hoelang het duurt voordat een nieuw aangelegd stuk natuur hetzelfde ecosysteem heeft ontwikkeld als het stukje bos waar mijn oude bomen zich al minstens honderd jaar geleden hebben geworteld.
Ik ga de Flamenco-vriendin een berichtje sturen. Dixies en tribunes hebben bij nader inzien niks te zoeken in mijn bos, pardon, het bos van de buizerd. Daar mogen alleen de ooievaars hun Klepper Kunsten vertonen!