Kies voor een gemeente met minder armoede!

1,1 miljoen. Nee, dit is niet het bedrag dat ex-politici per jaar opstrijken (al komt dat wel in de buurt...). Dit is ook niet het aantal Nederlanders zonder migratieachtergrond dat nog in ons land leeft (al doen sommige politici dat wel zo lijken). En nee, dit is zelfs niet het aantal vluchtelingen dat de laatste jaren in ons land is opgevangen (al doen sommige politici dat wel zo lijken). Maar wat is het dan wel?

Het is het aantal Nederlanders dat ónder de armoedegrens leeft. Een schokkend aantal als je je bedenkt dat Nederland een van de welvarendste landen ter wereld is en dus meer dan genoeg middelen heeft om al zijn burgers van de eerste levensbehoeften te voorzien. Toch moeten er, van die 1,1 miljoen mensen, zelfs meer dan 100.000 naar de voedselbank. Zij hebben niet eens genoeg geld om hun eigen eten te kopen. En dat terwijl een andere groep van 100.000, de miljonairs, stikt van het geld...

En nee, dit komt niet door de crisis. Door de aantrekkende economie daalt het werkloosheidspercentage in de gemeente Geldermalsen weliswaar vanaf 2014, maar de armoede neemt niet af. Sterker nog: het CBS geeft aan dat de percentage huishoudens met een laag inkomen in Geldermalsen zelfs licht steeg. Ook in Lingewaal is dit het geval, terwijl het percentage in Neerijnen gelijk bleef. Kortom: als je armoede wilt uitroeien, heb je niets aan economische groei.

Het is ook niet zo dat Geldermalsen, Lingewaal en Neerijnen niet hun best doen. Werp een blik op de site van de gemeentes en je ziet dat er van alles bestaat om mensen met lage inkomens te steunen. Van bijzondere bijstand tot een collectieve ziektenkostenverzekering, van individuele inkomenstoeslag tot kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. Je noemt het en het is er.

Dit moet ontzettend frustrerend zijn voor onze gemeentes. Ze doen zo hun best, maar het leidt niet tot enig resultaat. Het is zelfs zo dat Geldermalsen erg soepel is met het toekennen van deze regelingen, maar dan nog lukt er niets. In Geldermalsen mag je zelfs als je 120% van de bijstandsnorm verdient nog individuele inkomenstoeslag aanvragen. In andere gemeenten is dat vaak 100, 105 of 110%.

De grote vraag is natuurlijk hoe het kan dat dit niet werkt. Eén ding is zeker: het ligt niet aan een ruim of minder ruim beleid wat betreft de regelingen voor minima. De 9 gemeentes in Nederland waar het percentage armen in de periode 2011-2016 wel afneemt (CBS, 2017), laten dit zien. Gemeente Texel heeft bijvoorbeeld een ruim beleid, terwijl de gemeente Horst aan de Maas heel strikt is. In beide gemeentes neemt het percentage af. Alhoewel, dit is zo licht dat het volgend jaar alweer anders kan zijn...

Wat is het dan? Het zijn niet de gemeentes, het is niet de economie, maar wel onze regering! Roeland van Geuns, lector armoede-interventies aan de Hogeschool van Amsterdam legt uit hoe dat zit: “De vaste lasten – huur, gas, water, licht, zorgverzekering – zijn de laatste jaren structureel gestegen. Het wettelijk minimumloon, de bijstandsnormen en toeslagen zijn daarbij achtergebleven.”

Laten we er eens twee uitpikken om te kijken of Van Geuns gelijk heeftt

Berekening geldt voor 2 volwassenen, 2 kinderen, 4000 kWh elektriciteit, 1800 m3 gas

ODE stroom excl. BTW Energiebelastingstroom en gas excl. BTW Totaal 4-persoonshuishouden incl. BTW 2017 €58,22 €859,59 €1110,55 2018 €104,10 €879,03 €1189,59 Stijging €45,88 €19,44 €79,04

Ditzelfde paar met 2 kinderen heeft een besteedbaar inkomen van € 1830 per maand nodig om in de basisbehoefte te kunnen voorzien (basisbehoeftebudget Sociaal Cultureel Planbureau). Lukt dat met een bijstandsuitkering? Nee. Hun bijstandsuitkering ligt op 100% van het netto minimumloon en komt uit op € 1594,20.

De regering geeft veel geld aan gemeentes om armoede tegen te gaan, maar verhoogt ondertussen de vaste lasten, het lage btw-tarief én schijf 1 van de inkomstenbelasting. Hypocriet? Jazeker. Effectief? Absoluut niet!

Helaas kunnen we alleen op gemeentelijk niveau iets voor je doen. Ik zou graag vandaag nog een wetsvoorstel indienen om dit vreselijke beleid van onze regering terug te draaien, maar die bevoegdheid heb ik helaas niet. En tóch is er hoop!

GroenLinks West Betuwe heeft namelijke slimme plannen om dit hardnekkige probleem toch te verhelpen. Wij begrijpen als geen ander dat het zeer stressvol is als je steeds te weinig of net genoeg geld hebt. Wij snappen dat dat je ongelukkig kan maken. Wij begrijpen dat je er slecht van slaapt. Daarom hebben wij toch wat nieuwe plannen bedacht om je te steunen.

Wij willen een debat over het basisinkomen en steunen het regionale initiatief om een pilot te starten.

Wij willen af van de onnodige en soms vernederende regels voor mensen met een bijstandsuitkering. Zij mogen bij ons wat meer bijverdienen, vrijwilligerswerk doen en er wordt minder dwang toegepast.
Er komt één aanspreekpunt voor inwoners met hoog opgelopen schulden met gericht advies en persoonlijke begeleiding en GroenLinks wil het gesprek aangaan met de grote schuldeisers (Ziektekostenverzekeraars, Woningcorporaties).
Samenwerking met SchuldHulpmaatjes wordt aangemoedigd en we maken gebruik van hun kennis en ervaring om de gemeentelijke werkwijze te verbeteren: meer begrip, begrijpelijke taal en oplossingen die mensen echt helpen, zijn nodig.

De gemeente kan soms (een deel van) ontstane schulden overnemen. Niet uit liefdadigheid - mensen betalen hun schulden later terug - maar als zinnige investering om mensen weer perspectief te bieden.

Bron: Verkiezingsprogramma GroenLinks West Betuwe 2018 - 2022.

21 november mag jij stemmen. Kies voor een gemeente met minder armoede. Kies GroenLinks West Betuwe.

Felix Ooteman

Nummer 4 GL West Betuwe

Medewerker Stichting Betuwe Wereldwijd

Bronnen:

Klerks, M. (2018). Aantal armen daalt maar zeer beperkt,

https://www.telegraaf.nl/financieel/1549077/aantal-armen-daalt-maar-zee…

Auteur onbekend (2018). Feiten en Cijfers Voedselbanken Nederland - 2018,

https://voedselbankennederland.nl/wp-content/uploads/2018/08/Feiten-en-…

Redactie nu.nl (2018). Aantal miljonairs in Nederland hoogste niveau ooit gemeten,

https://www.nu.nl/geldzaken/5456237/aantal-miljonairs-in-nederland-hoog…